Dani Rodrik – Kamu Öncülüğünde Sanayileşme Politikası

TÜSİAD ve Koç Üniversitesi Araştırma Fonu tarafından düzenlenen “Uluslararası Uygulamalar Işığında Sanayi Stratejisi Arayışları” konulu panelde Harvard Üniversitesi Ekonomi Profesörür Dani Rodrick kamu öncülüğünde sanayileşme politikasına geçişi önerdi. Bu önemli uyarı-nasihatleri Cumhuriyet’ten başka bir gazete vermediği ya da önemsizmiş gibi kısacık geçiştirdiği için blogumuza almak şart oldu:

Rodrik “Serbest Piyasa ekonomisi artık iyi çalıştığında dahi büyüme ve istihdam artışını sağlayacak yapısal dönüşümü gerçekleştirmekte yeterli olmamaktadır. Çin ve Hindistan’ın başarılı sanayi politikalarından örenek alarak Türkiye’de kendi koşullarına uygun, kamu öncülüğünde sanayi politikaları geliştirmeli ve uygulamalıdır,” dedi.

Çin ve Hindistan gibi ülkeler neoliberal politikalar yerine, kamu öncülüğünde sanayi politikları uyguluyorlar. Yabancı yatırımcıların önünü sonuna kadar açarken karşılığında ülkeye giren yatırımcıya yerli üreticiyle ortaklık kurma, teknoloi transferi gibi zorunluluklar getiriyorlar. Böylelikle Çin, yerli malı girdi kullanma oranını yükseltmiş, hatta kendi global markarlaını yaratmaya başlamış durumda. Şili gibi serbest piysa ekonomisinde başarılı olmuş bir ülke bile ihracatta doğla kaynakların kullanılmasını öne çıkarabiliyor. Bir ülke, örneğin vergi teşviki veriyorsa karşılığında istihdam zorunluluğu da getirebilmeli.

Türkiye’de yenilik teknoloji ve inovasyon olarak düşünülüyor. Oysa gelişmekte olan ülkelerde istihdam ve refah yaratan büyüme için işgücünün yüksek verimli sanayi sektörüne kaydırılması şartı.

Kamu öncülüğünde sanayi politikaları kamu ve özel sektörün sürekli diyalog halinde olması ile gerçekleşebilir.

Şu anki konumunda Türkiye’nin kur politikasını değiştirme lüksü yok. Bu yüzden sanayi politikaları belirlerken maalesef kur politikalarını kullanamayacaksınız...

Dani Rodrik Türkiye’nin ezberini bozuyor. Bize Hindistan, Çin ve Rusya’nın devlet destekli plancı ekonomi politikasını göstererek ulusalcı bir mecraya yönelmemizi salık veriyor. Tüccarlıktan, al-sat’tan başka bir şey bilmeyen yetkililer ise her gün biraz daha batıyorlar neoliberalizmin bataklığına.